Στηρίξτε το έργο μας!

Σάββατο 28 Αυγούστου 2010

Η εγκύκλιος της εξεταστέας ύλης Γ' Λυκείου

Δείτε εδώ τελικά είναι μέσα ο κανόνας του D L' Hospital και το ορισμένο ολοκλήρωμα

ΘΕΜΑ: Καθορισμός εξεταστέας - διδακτέας ύλης των πανελλαδικά εξεταζόμενων μαθημάτων της Γ΄ τάξης του Γενικού Λυκείου για το σχολικό έτος 2010-2011.


Γ΄ ΤΑΞΗ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ

Από το βιβλίο “Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής” της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου των Λ. Αδαμόπουλου κ.ά., έκδοση Ο.Ε.Δ.Β. 2010.

Κεφάλαιο 1 Διαφορικός Λογισμός


Παρ. 1.1. Συναρτήσεις.

Παρ. 1.2. Η έννοια της παραγώγου.


Παρ. 1.3. Παράγωγος συνάρτησης

Παρ. 1.4 Εφαρμογές των Παραγώγων, χωρίς το κριτήριο της 2ης παραγώγου.


Κεφάλαιο 2 Στατιστική

Παρ. 2.1 Βασικές έννοιες

Παρ. 2.2 Παρουσίαση Στατιστικών Δεδομένων, χωρίς την υποπαράγραφο "Κλάσεις άνισου πλάτους".

Παρ. 2.3 Μέτρα Θέσης και Διασποράς, χωρίς τις υποπαραγράφους "Εκατοστημόρια", “Επικρατούσα τιμή” και "Ενδοτεταρτημοριακό εύρος".

Κεφάλαιο 3 Πιθανότητες

Παρ. 3.1 Δειγματικός Χώρος-Ενδεχόμενα.

Παρ. 3.2 Έννοια της Πιθανότητας.

Παρατηρήσεις

Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη θα διδαχτεί σύμφωνα με τις οδηγίες του Π.Ι.

Τα θεωρήματα, οι προτάσεις, οι αποδείξεις και οι ασκήσεις που φέρουν αστερίσκο δε διδάσκονται και δεν εξετάζονται.

Οι εφαρμογές και τα παραδείγματα των βιβλίων δεν εξετάζονται ούτε ως θεωρία ούτε ως ασκήσεις. Μπορούν, όμως, να χρησιμοποιηθούν ως προτάσεις για τη λύση ασκήσεων ή την απόδειξη άλλων προτάσεων.

Οι τύποι 2 και 4 των σελίδων 93 και 94 του βιβλίου «Μαθηματικά και Στοιχεία Στατιστικής» θα δίνονται στους μαθητές τόσο κατά τη διδασκαλία όσο και κατά την εξέταση θεμάτων, των οποίων η αντιμετώπιση απαιτεί τη χρήση τους.




ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ - ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Από το βιβλίο «Μαθηματικά Θετικής και Τεχνολογικής Κατεύθυνσης» της Γ΄ τάξης Γενικού Λυκείου των Ανδρεαδάκη Στ., κ.ά., έκδοση Ο.Ε.Δ.Β. 2010.

ΜΕΡΟΣ Α

Κεφάλαιο 2 Μιγαδικοί αριθμοί


Παρ. 2.1 Η έννοια του Μιγαδικού Αριθμού.

Παρ. 2.2 Πράξεις στο σύνολο C των Μιγαδικών.

Παρ. 2.3 Μέτρο Μιγαδικού Αριθμού.

Κεφάλαιο 1 Όριο - Συνέχεια συνάρτησης

Παρ. 1.1 Πραγματικοί αριθμοί.

Παρ. 1.2 Συναρτήσεις.

Παρ. 1.3 Μονότονες συναρτήσεις- Αντίστροφη συνάρτηση.

Παρ. 1.4 Όριο συνάρτησης στο x0R

Παρ. 1.5 Ιδιότητες των ορίων, χωρίς τις αποδείξεις της υποπαραγράφου "Τριγωνομετρικά όρια"

Παρ. 1.6 Μη πεπερασμένο όριο στο x0R.

Παρ. 1.7 Όρια συνάρτησης στο άπειρο.

Παρ. 1.8 Συνέχεια συνάρτησης.

Κεφάλαιο 2 Διαφορικός Λογισμός

Παρ. 2.1 Η έννοια της παραγώγου, χωρίς την υποπαράγραφο "Κατακόρυφη εφαπτομένη"

Παρ. 2.2 Παραγωγίσιμες συναρτήσεις- Παράγωγος συνάρτηση.

Παρ. 2.3 Κανόνες παραγώγισης, χωρίς την απόδειξη του θεωρήματος που αναφέρεται στην παράγωγο γινομένου συναρτήσεων.

Παρ. 2.4 Ρυθμός μεταβολής.

Παρ. 2.5 Θεώρημα Μέσης Τιμής Διαφορικού Λογισμού.

Παρ. 2.6 Συνέπειες του Θεωρήματος Μέσης Τιμής.

Παρ. 2.7 Τοπικά ακρότατα συνάρτησης χωρίς το θεώρημα της σελίδας 264 (κριτήριο της 2ης
παραγώγου).

Παρ. 2.8 Κυρτότητα - Σημεία καμπής συνάρτησης. (Θα μελετηθούν μόνο οι συναρτήσεις που

είναι δύο, τουλάχιστον, φορές παραγωγίσιμες στο εσωτερικό του πεδίου ορισμού τους).

Παρ. 2.9 Ασύμπτωτες - Κανόνες De l’ Hospital.

Παρ. 2.10 Μελέτη και χάραξη της γραφικής παράστασης μιας συνάρτησης.

 Κεφάλαιο 3 Ολοκληρωτικός Λογισμός

Παρ. 3.1 Αόριστο ολοκλήρωμα. (Μόνο η υποπαράγραφος «Αρχική συνάρτηση» που θα συνοδεύεται από πίνακα παραγουσών συναρτήσεων ο οποίος θα περιλαμβάνεται στις διδακτικές οδηγίες)

Παρ. 3.4 Ορισμένο ολοκλήρωμα

Παρ. 3.5. Η συνάρτηση F(x) =

Παρ. 3.7 Εμβαδόν επιπέδου χωρίου, χωρίς την εφαρμογή 3 της σελίδας 348.



Παρατηρήσεις

Η διδακτέα-εξεταστέα ύλη θα διδαχτεί σύμφωνα με τις οδηγίες του Π.Ι.

Τα θεωρήματα, οι προτάσεις, οι αποδείξεις και οι ασκήσεις που φέρουν αστερίσκο δε διδάσκονται και δεν εξετάζονται.

Οι εφαρμογές και τα παραδείγματα των βιβλίων δεν εξετάζονται ούτε ως θεωρία ούτε ως ασκήσεις. Μπορούν, όμως, να χρησιμοποιηθούν ως προτάσεις για τη λύση ασκήσεων ή την απόδειξη άλλων προτάσεων.

Εξαιρούνται από την εξεταστέα-διδακτέα ύλη οι εφαρμογές και οι ασκήσεις που αναφέρονται σε λογαρίθμους με βάση διαφορετική του e και του 10.

Παρασκευή 27 Αυγούστου 2010

Θέματα εξετάσεων Γ' Γυμνασίου από διάφορα σχολεία της Λέσβου

Από το χρήσιμο site του Ελευθερίου Προδρόμου, σχολικού συμβόλου της Λέσβου, είναι τα παρακάτω θέματα εξετάσεων Ιουνίου, της Γ' Γυμνασίου.

Θέμα εξετάσεων 1

Θέμα εξετάσεων 2

Θέμα εξετάσεων 3

Θέμα εξετάσεων 4

Θέμα εξετάσεων 5

Θέμα εξετάσεων 6

Θέμα εξετάσεων 7

Θέμα εξετάσεων 8

Για περισσότερα θέματα προαγωγικών εξετάσεων Γυμνασίου, δείτε και εδώ.

Μαθηματικές σημειώσεις από τον σχολικό σύμβουλο Ελευθερίου Πρόδρομος



2. ΠΑΡΑΛΛΗΛΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΑΞΟΝΩΝ (Β. ΛΥΚΕΙΟΥ - ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ)

3. ΑΡΡΗΤΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΝΙΣΩΣΕΙΣ (Β΄ΛΥΚΕΙΟΥ) 

Το νέο βιβλίο της Άλγεβρας στην Α' Λυκείου

Βλέπετε το βιβλίο της Άλγεβρας Α΄ Λυκείου, αναμορφωμένη έκδοση...

Πέμπτη 26 Αυγούστου 2010

Θεωρία και ασκήσεις Μαθηματικών Ενιαίου Λυκείου

ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Ν. ΦΛΩΡΙΝΑΣ

Βρήκα μια όμορφη συλλογή ασκήσεις και κυρίως θεωρία, για το ενιαίο Λυκείο, από την Δ/θμια εκπαίδευση του νομού Φλώρινας.

Εξισώσεις - Ανισώσεις 1ου Βαθμού Εξισώσεις - Ανισώσεις 2ου Βαθμού Μιγαδικοί Αριθμοί
Λογάριθμοι
Πολυώνυμα




Θέματα εξετάσεων - Γυμνάσιο - Λύκειο: Απειρίου Καρπάθου

Τα παρακάτω θέματα εξετάσεων της Α' Λυκείου τα είδαμε στο site του συνάδελφου Κόλλια Σταύρου στο http://users.sch.gr/stkollias/


Τρίτη 24 Αυγούστου 2010

Σημειώσεις - Διαγωνίσματα - Μαυρογιάννης Νίκος

Νομίζω ότι τα αρχεία που ακολουθούν είναι από τις συλλογές που πρέπει να έχει ο κάθε μαθηματικός στο αρχείο του. Είναι μια ολοκληρωμένη πρόταση από τον συνάδελφο Νίκο Μαυρογιάννη στην ιστοσελίδα http://www.nsmavrogiannis.gr/ .

25 Ασκήσεις Ανάλυσης - Σπύρος Καπελλίδης

Εδώ υπάρχει ένα καταπληκτικό φυλλάδιο με ασκήσεις Ανάλυσης της Γ' Λυκείου του εκλεκτού συνάδελφου Σ. Καπελλίδη από τα Γιάννενα

και εδώ υπάρχουν οι υποδείξεις-λύσεις από ένα επίσης καταπληκτικό μαθηματικό Αχιλλέα Συνεφακόπουλο!

Δευτέρα 23 Αυγούστου 2010

Μαθηματικά + Μουσική

Μελέτη της σχέσης που υπάρχει ανάμεσα στα
μαθηματικά και τη μουσική.

Τα μαθηματικά και η μουσική είναι δυο επιστήμες που έχουν πολύ μεγάλη
σχέση μεταξύ τους.

Από την αρχαιότητα ακόμη οι δύο τέχνες αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και η
αλληλεπίδραση αυτή φτάνει ως τις μέρες μας...
Η ιδέα της σύνδεσης των μαθηματικών και της μουσικής γεννήθηκε πριν από
26 ολόκληρους αιώνες στην αρχαία Ελλάδα από τον Πυθαγόρα, μαθηματικό
και ιδρυτή της πυθαγόρειας σχολής σκέψης. Ο φιλόσοφος γνώριζε πολύ καλά
τη σχέση της μουσικής με τους αριθμούς. Οι ειδικοί ερευνητές θεωρούν ότι το
πιθανότερο είναι πως ο ίδιος και οι μαθητές του εντρύφησαν στη σχέση της
μουσικής και των αριθμών μελετώντας το αρχαίο όργανο μονόχορδο.
Όπως φαίνεται από το όνομά του, το μονόχορδο ήταν ένα όργανο με μία
χορδή και ένα κινητό καβαλάρη που διαιρούσε τη χορδή επιτρέποντας μόνο
ένα τμήμα της να ταλαντώνεται.που από αρκετούς μελετητές τοποθετείται
στην οικογένεια του λαούτου δηλαδή με βραχίονα, χέρι. 

Το μονόχορδο χρησιμοποιήθηκε για τον καθορισμό των μαθηματικών σχέσεων των
μουσικών ήχων
Ονομάζονταν και "Πυθαγόρειος κανών" γιατί απέδιδαν την εφεύρεσή του στον Πυθαγόρα. Πολλοί μεγάλοι μαθηματικοί εργάσθηκαν για τον υπολογισμό των μουσικών διαστημάτων πάνω στον κανόνα, όπως ο Αρχύτας (εργάσθηκε στις αναλογίες των διαστημάτων του τετραχόρδου στα τρία γένη, διατονικό, χρωματικό και εναρμόνιο και ανακάλυψε το λόγο της μεγάλης τρίτης στο εναρμόνιο γένος), ο Ερατοσθένης ο Δίδυμος (σ΄ αυτόν αποδίδεται ο καθορισμός του "κόμματος του Διδύμου", που είναι η διαφορά
μεταξύ του μείζονος τόνου (9/8) και του ελάσσονος (10/9) δηλαδή 81/80).

Διαβάστε το πλήρες κείμενο και όπως την κατασκευή με απλά υλικά του μονόχορδου ,στο παρακάτω σύνδεσμο http://www.ea.gr/ea/myfiles/File/monoxordo.pdf

Εξετάσεις Γ' Γυμνασίου - Σχολείο Ουρσουλίνες 2008-09

ΕΛΛΗΝΟΓΑΛΛΙΚΗ
ΣΧΟΛΗ ΟΥΡΣΟΥΛΙΝΩΝ

Εξετάσεις Μαϊου - Ιουνίου 2008 - 09
Μαθηματικά στην Γ' Γυμνασίου

Θέματα
Λύσεις

Κυριακή 22 Αυγούστου 2010

Μαθηματικά + Σκάκι

Δείτε στον σύνδεσμο http://skakistiko.blogspot.com

Κάθε σκακιστής που έχει ασχοληθεί με την ιστορία του παιχνιδιού θα αναγνωρίσει στο όνομα του Εμμ. Λάσκερ τον Παγκόσμιο Πρωταθλητή που κράτησε τον τίτλο για 27 χρόνια στις αρχές του 20ού αιώνα. Λίγοι θα γνωρίζουν ωστόσο ότι το όνομα είναι γνωστό και σε όσους ασχολούνται με την Αλγεβρα, καθώς ο γερμανός πρωταθλητής ήταν ταυτόχρονα και αρκετά γνωστός μαθηματικός με σημαντικές εργασίες στη Μεταθετική Αλγεβρα και τη Θεωρία των Παιγνίων.

Εναν αιώνα μετά, ο τωρινός Παγκόσμιος Πρωταθλητής ξαναφέρνει στην επικαιρότητα τη σχέση Σκακιού- Μαθηματικών. Ο Ανάντ στις 24 Αυγούστου θα δώσει στην Ηyderaband της Ινδίας, στο πλαίσιο του παγκόσμιου συνεδρίου Μαθηματικών που γίνεται εκεί, ένα σιμουλτανέ εναντίον 40 αντιπάλων, που όλοι τους θα είναι διακεκριμένοι μαθηματικοί. Μιλώντας για τη σχέση του με τον τομέα ειδικότητας των αντιπάλων του, ο Ανάντ δηλώνει ερασιτέχνης: «... Ανυπομονώ να παραβρεθώ στο συνέδριο και ί σως παρακολουθήσω και κάποιες παρουσιάσεις. Οταν κατέκτησα τον τίτλο του GΜ κάποιος μου δώρισε τη βιογραφία του Ramanujan (διάσημος αυτοδίδακτος ινδός μαθηματικός, πέθανε 32 χρονών, αλλά πρόλαβε να συμβάλει ουσιαστικά στη μαθηματική επιστήμη), με τον τίτλο «Ο άνθρωπος που γνώριζε το άπειρο». Γοητεύτηκα από την ακατέργαστη ιδιοφυΐα του. Αυτή ήταν η πρώτη μου επαφή με τον κλάδο των μαθηματικών επιστημόνων. Ενα από τα αγαπημένα μου βιβλία είναι αυτό που έγραψε ο Simon Singh, για το τελευταίο θεώρημα του Fermat, το έχω διαβάσει αρκετές φορές. Στη Σόφια, κατά τη διάρκεια του ματς για τον παγκόσμιο τίτλο διάβαζα «Το βιβλίο του κενού» λίγο πριν αρχίσουν οι παρτίδες. Το Σκάκι και τα Μαθηματικά συνδέονται στενά και οι τεχνικές επίλυσης προβλημάτων στους δύο τομείς έχουν πολλά κοινά.

Σε άλλη συνέντευξή του, μιλώντας για τις αναλογίες ανάμεσα στους δύο τομείς, αναφέρει ότι όπως και στο Σκάκι έτσι και στα Μαθηματικά, όσο γενικότερη γνώση έχεις πάνω στο αντικείμενο τόσο ευκολότερη γίνεται η επίλυση των προβλημάτων που αντιμετωπίζεις, καθώς μπορείς να συσχετίσεις μεθόδους που προέρχονται από διαφορετικούς κλάδους της επιστήμης. Σε σχέση με τη διδασκαλία των Μαθηματικών αναφέρει: «Στις μέρες μας υπάρχουν πολλοί που ξόδεψαν πολύ χρόνο για να κάνουν τα Μαθηματικά ενδιαφέροντα και διασκεδαστικά σε αυτόν που θέλει να ασχοληθεί μαζί τους. Δυστυχώς, αυτό δεν συμβαίνει στο σχολείο. Ισως θα έπρεπε να ξανασχεδιαστεί ο τρόπος διδασκαλίας. Ο εκπαιδευτικός, ανάλογα με τις ικανότητές του, μπορεί να επηρεάσει αλλά όχι καθοριστικά. Είναι κρίμα γιατί, ανάλογα με τον τρόπο που θα τα πρωτοσυναντήσεις, μπορεί να τα ερωτευτείς αλλά και να τα μισήσεις. Η κατανόηση πολλών πραγμάτων στον σύγχρονο κόσμο έχει τα θεμέλιά της στα Μαθηματικά με πρώτο παράδειγμα τις οικονομικές αγορές. Αν οι άνθρωποι καταλάβαιναν περισσότερο τις μαθηματικές έννοιες θα αντιμετώπιζαν ευκολότερα την πολυπλοκότητα της ζωής σήμερα»

Aγγλο-ελληνικό λεξικό στατιστικών όρων

Aγγλο-ελληνικό λεξικό
στατιστικών όρων
Τσαγρής Μιχαήλ
English-Greek dictionary of statistics

Σάββατο 21 Αυγούστου 2010

Η Τετρακτύς των Πυθαγορείων

Ὁ θρῦλος περιγράφει, ὅτι στὴν θέση ποὺ ὁ Πυθαγόρας ἀνακοίνωσε τὸ ἀποκορύφωμα τῆς διδασκαλίας του, οἱ μαθητὲς καὶ οἱ ὀπαδοὶ τοῦ ἀνέγειραν γιὰ νὰ τὸν τιμήσουν, ἕνα μνημεῖο….

Το πλήρες βιβλίο του Γερ. Στουραϊτη - H. Gzogalla

Στατιστική με τη χρήση του πακέτου SPSS 22

Του ΤΣΑΓΡΗ ΜΙΧΑΗΛ

Ανανεωμένο: 31/3/14


Πολυώνυμα-Παραγοντοποίηση-Εξισώσεις

Μαθηματικά Γ' Γυμνασίου από

α. Μονώνυμα
β. Πολυώνυμα
γ. Αναγωγή ομοίων όρων
δ. Ταυτότητες
ε. Παραγοντοποίηση
στ. Εξισώσεις

με θεωρία και άλυτες ασκήσεις.

Για απευθείας αποθήκευση πατήστε εδώ. 

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2- ΜΟΝΩΝΥΜΑ - ΘΕΩΡΙΑ -ΑΣΚΗΣΕΙΣ - ΠΛΗΡΕΣ!!!

Μαθηματικά Α' Γυμνασίου - Εκδόσεις Βολονάκης

Πλήρες βιβλίο της Α' Γυμνασίου Μαθηματικά από τις εκδόσεις Βολονάκη, με συγγραφείς τον Λεβέντη Γεώργιο και Νταλταγιάννη Αναστάσιο

Μαθηματικά Α' Γυμνασίου - Εκδόσεις Βολονάκης

Γεωμετρία Α' Λυκείου - Κεφάλαιο 3ο


Γεωμετρία Α' Λυκείου - Κεφάλαιο 3ο

  • Συνοπτική θεωρία
  • Ασκήσεις
Μ.Χ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3- ΘΕΩΡΙΑ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ

Ταξινομημένα θέματα Πανελληνίων εξετάσεων - Θεωρία και Ασκήσεις

Για τα Μαθηματικά Γ' Λυκείου - Κατεύθυνσης 


ΘΕΩΡΙΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑ ΕΙΔΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΤΟΣ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ


ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ, ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ

    Για τα Μαθηματικά Γ' Λυκείου - Γενικής Παιδείας


    ΘΕΩΡΙΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΗ ΚΑΤΑ ΕΙΔΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΚΑΙ ΕΤΟΣ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ
    ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΜΕΝΕΣ ΑΝΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ, ΑΝΑ ΕΤΟΣ ΚΑΙ ΕΙΔΟΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ
    Το βρήκαμε το παραπάνω εκπληκτικό αρχείο στο site του Χρήστου Γραμματικόπουλου

    42 Θέματα γνωστικού αντικειμένου ΑΣΕΠ εκπαιδευτικών ΠΕ: 03

    42 - Άλυτες ασκήσεις Μαθηματικών, εφ' όλης της ύλης, που είναι μια αναβάθμιση του προηγούμενου αρχείου με τα 25 θέματα ΑΣΕΠ.
    Αρχείο mathematica

    Το Παλίμψηστο τού Αρχιμήδη

    Αναφέρω βασικά πράγματα για ενημέρωση:

    Ένα άγνωστο αρχαίο ελληνικό κείμενο, το οποίο είχε σχεδόν καταστραφεί, επανακτήθηκε και αποκωδικοποιήθηκε πλήρως με τη βοήθεια τής σύγχρονης τεχνολογίας. Πρόκειται για το αποκαλούμενο «Παλίμψηστο τού Αρχιμήδη» στο οποίο εμπεριέχονται συγκλονιστικές λεπτομέρειες για τις κατακτήσεις τής μαθηματικής επιστήμης στην αρχαία Ελλάδα.

    Οι πληροφορίες που προέκυψαν, από τη μελέτη των έργων του Αρχιμήδη τα οποία υπάρχουν στη συγκεκριμένη περγαμηνή, οδηγούν τους επιστήμονες στην αναθεώρηση των όσων πιστεύαμε για τις μαθηματικές γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων. Και αυτό διότι αποδεικνύουν, μεταξύ άλλων, ότι ο Αρχιμήδης γνώριζε τις αρχές και την πρακτική τού Διαφορικού και του Ολοκληρωτικού λογισμού,πολλούς αιώνες πριν τη διατύπωσή τους από το Νεύτωνα και τον Λάιμπνιτς.